Dzień, który zmienił świat. 18. rocznica zamachów w Stanach Zjednoczonych


11 września terroryści z Al-Kaidy porwali cztery samoloty. Dwa z nich uderzyły w bliźniacze wieże kompleksu World Trade Center w Nowym Jorku, trzeci w gmach Pentagonu w Waszyngtonie, czwarty rozbił się w Pensylwanii po akcji pasażerów, którzy podjęli walkę z porywaczami. W zamachu zginęło prawie trzy tysiące osób, wśród nich także Polacy. 26 osób nadal uznaje się za zaginione.

"11 września 2001 Ameryka została zaatakowana przez terrorystów. Ten dzień na zawsze zmienił nasz naród. Nigdy nie zapomnimy tych, którzy odeszli. Niech Bóg ma w swojej opiece ich rodziny, a także tych, którzy pierwsi pojawili się w miejscach ataków i ocalili życie tak wielu" - napisała ambasador USA w Polsce Georgette Mosbacher w środę na Twitterze.

Porwane samoloty

Najpierw, o godz. 8.46 (godz. 14.46 w Polsce) boeing 767 uderzył w północną wieżę World Trade Center. Na jego pokładzie były wraz z porywaczami 92 osoby. Po siedemnastu minutach w południową wieżę trafił drugi boeing 767, którym leciało 65 osób.

O godz. 9.43 w Waszyngtonie na Pentagon spadł boeing 757 z 64 osobami na pokładzie.

Pół godziny później na polach pod Pittsburghiem w okolicach Shanksville w Pensylwanii roztrzaskała się kolejna taka maszyna. Zginęły 44 osoby, w tym czwórka terrorystów. Na chwilę przed katastrofą na pokładzie wybuchła walka między porywaczami a pasażerami próbującymi odbić samolot. Prawdopodobnie tylko dzięki ich odwadze ocalał Biały Dom albo Kapitol - któryś z tych waszyngtońskich gmachów miał być czwartym celem zamachów.

Zamach na World Trade Center miał miejsce 11 września 2001 rokuGetty Images

Ewakuacja gmachów publicznych

Prezydenta Busha poinformowano o tragedii podczas wizyty w jednej ze szkół na Florydzie. - Najwyraźniej chodzi o zamach terrorystyczny - oświadczył dwa kwadranse po tym, gdy w WTC uderzył pierwszy samolot.

Gdy telewidzowie z przerażeniem oglądali relację na żywo z miejsc tragedii, władze szybko podjęły działania. Zamknęły przestrzeń powietrzną nad USA i wszystkie porty lotnicze. W Waszyngtonie i Nowym Jorku, a także w innych amerykańskich miastach zarządzono ewakuację ludzi z gmachów publicznych.

Jednym z ewakuowanych gmachów był Biały Dom. Żonę i córkę prezydenta - jak zapewniały władze - przewieziono w "bezpieczne" i trzymane w tajemnicy miejsce. Wiceprezydent Dick Cheney przeniósł się do schronu.

Prezydent Bush podróżował wtedy nad Stanami Zjednoczonymi samolotem Air Force One wyposażonym w doskonałe środki łączności i dowodzenia. Z Florydy poleciał do bazy wojskowej w Luizjanie, a potem do Nebraski. Dopiero wieczorem wrócił do Białego Domu.

Tragiczny bilans

Liczba ofiar zamachów na WTC - łącznie z tymi, którzy zmarli później w wyniku chorób i obrażeń - jest oficjalnie szacowana na 2753. Zwłok niektórych ofiar nie udało się odnaleźć, więc 26 osób uważa się za zaginione.

Łącznie w zamachach z 11 września zginęło blisko trzy tysiące osób, prawie sześć tysięcy zostało w nich ranne.

Pod wieczór w miastach amerykańskich, a także w wielu krajach w pobliżu amerykańskich ambasad poruszeni tragedią ludzie spontanicznie zapalali świeczki i składali kwiaty w hołdzie ofiarom zamachów. W Nowym Jorku czuć było swąd spalonych szczątków WTC. Obłok popiołów i dymu, unoszący się nad miastem, widać było z odległości 50 kilometrów.

Po zamachach USA ogłosiły walkę z terroryzmem. Kilka miesięcy później Stany Zjednoczone rozpoczęły wojnę w Afganistanie, gdzie ukrywał się Saudyjczyk Osama bin Laden, stojący na czele Al-Kaidy, którą obarczono winą za ataki.

Plac budowy w Strefie Zero

Stefę Zero wypełniają w większości olbrzymie wieżowce ze szkła nowoczesnego kompleksu WTC wzniesionego w miejsce zburzonych gmachów. Jednym z jego projektantów jest urodzony w Łodzi architekt Daniel Libeskind.

Najwyższy jest 105-kondygnacyjny, mierzący 541 m One World Trade Center. Wraz z iglicą liczy 1776 stóp, co ma przypominać rok podpisania Deklaracji Niepodległości. Na wieżowiec zużyto 45 tys. ton stali konstrukcyjnej i ponad 200 tys. metrów sześciennych betonu. Na szczycie znajduje się One World Observatory. Wjeżdża się tam windą w ciągu zaledwie 47 sekund.

Swoją niezwykłą formą przyciąga budynek projektu Hiszpana Santiago Calatravy "Oculus", wzniesiony za 4 mld dolarów. Znacznie niższa niż sąsiednie drapacze chmur budowla ma przypominać skrzydła wznoszącego się do lotu gołębia. Mieści dworzec metra i kolejki PATH, eleganckie sklepy i restauracje. Zbudowany jest ze sprowadzonego z Włoch marmuru oraz ze stali i szkła.

O tym, że Strefa Zero jest wciąż w budowie przypominają dwa ogromne żurawie na zamkniętej ogrodzeniem części placu. Powstanie tam gmach, który pomieści salę amfiteatralną itp.

Uroczystości rocznicowe organizowane są głównie dla ocalałych z tragedii oraz rodzin blisko trzech tysięcy ofiar. Są oni m.in. zapraszani do Muzeum 9/11, zamkniętego w tym czasie dla zwiedzających. Politycy nie wygłaszają przemówień.

Autor: tmw\mtom / Źródło: PAP, TVN24

Źródło zdjęcia głównego: Getty Images