Wymazywano go ze zdjęć i ukrywano przed światem. Zmarł twórca Iskandera

Wykorzystywane współcześnie rakiety Toczka-U, jeden z typów uzbrojenia opracowywanego pod nadzorem zmarłego konstruktoraWikipedia (CC BY-SA 3.0) | Fałszerz

Przez znaczą część swojego życia Siergiej Niepobiedimyj nie istniał dla świata. Władza radziecka wymazywała go ze zdjęć i dokumentów. Był zbyt cenny dla przemysłu zbrojeniowego. Niepobiedimyj odpowiada za opracowanie szeregu rakiet wprowadzonych na uzbrojenie wojska ZSRR i Rosji. Zmarł w wieku 92 lat.

Niepobiedimyj był głównym inżynierem biura konstrukcyjnego w Kołomnie od 1965 do 1989 roku. Zajmując to stanowisko przez tak długi okres wywarł duży wpływ na szereg opracowywanych tam systemów rakietowych, które stały się symbolami wojsk Układu Warszawskiego.

Całe rodziny rakiet

Pod kierownictwem Niepobiedimyja skonstruowano cały szereg kierowanych rakiet przeciwpancernych, od pierwszego uzbrojenia tego typu w ZSRR, pocisków Trzmiel. Później nastąpiła Malutka, Szturm, Ataka i Chryzantema. Ta ostatnia jest jedną z najnowocześniejszych rakiet tego typu w Rosji i pozostaje w służbie. Zmarły 92 latek miał więc pieczę nad całym programem kierowanych rakiet przeciwpancernych w ZSRR. Jego biuro konstrukcyjne w Kołomnie odpowiada też za całą serię kierowanych rakiet przeciwlotniczych, od pierwszej Strieły-2, przez Striełę-2M i 3 po stosowaną współcześnie Igłę.

Rakiety przeciwpancerne Szturm na prawym krańcu skrzydła polskiego śmigłowca Mi-24Radomil | Wikipedia (CC BY-SA 3.0)

Podobnie Niepobiedimyj i jego biuro konstrukcyjne odpowiadało za całą serię rakiet balistycznych krótkiego zasięgu. Od Toczki w latach 60-tych, przez Toczkę-u, Okę po współczesnego Iskandera. Prace nad tą rakietą rozpoczęto jeszcze w ZSRR, kiedy Niepobiedimyj był aktywny zawodowo. Po rozpadzie ZSRR wszystko zamarło, dlatego Iskandery wprowadzono do służby dopiero w XXI wieku.

Ukryty przed światem

W latach ZSRR Niepobiedimyj był jednym z najbardziej zakonspirowanych uczonych. Nie wolno mu było wyjeżdżać za granicę, a jego zdjęć nie publikował żaden periodyk. Usuwano go nawet z fotografii grupowych. Podobno CIA przez wiele lat "polowała" na konstruktora, usiłując dowiedzieć się chociażby, jak on wygląda. Niepobiedimyj otrzymał niemal wszystkie najwyższe odznaczenia państwowe i nagrody ZSRR, w tym: tytuł Bohatera Pracy Socjalistycznej, Nagrodę Lenina, Nagrodę Państwową, Order Lenina (trzykrotnie) i Order Rewolucji Październikowej.

Specjalny pogrzeb

Niepobiedimyj spocznie na nowo otwartym Federalnym Cmentarzu Wojskowym w Mytiszczach, 4 km na północny wschód od Moskwy. Nekropolia ta, wzorowana na Cmentarzu Narodowym w Arlington koło Waszyngtonu, ma być panteonem narodowym, gdzie będą chowani przywódcy Rosji, wybitni wojskowi, weterani wojen, a także bohaterowie Związku Radzieckiego i Federacji Rosyjskiej. Decyzję o budowie cmentarza podjął w 1953 roku rząd ZSRR, jednak pomysł nie został wówczas urzeczywistniony. W 2001 roku powrócił do niego Putin, wydając dekret o utworzeniu panteonu. Budowa nekropolii rozpoczęła się w 2008 roku. Pochłonęła 4 mld rubli (ok. 122 mln dolarów). Zajmujący 55 hektarów cmentarz otwarto 21 czerwca 2013 roku. Pochowano tam wówczas szczątki nieznanego żołnierza, który w latach II wojny światowej poległ koło Smoleńska. Zakłada się, że nekropolia ta będzie głównym cmentarzem Rosji przez co najmniej 200 lat. Nekropolia jest obliczona na 40 tys. grobów. Przy jej projektowaniu planowano, że z czasem do panteonu w Mytiszczach przeniesione zostaną szczątki osób pochowanych na moskiewskim Placu Czerwonym i w Murze Kremlowskim, w tym Włodzimierza Lenina, Józefa Stalina i innych przywódców ZSRR. Wszelako decyzji w tej sprawie na razie nie podjęto. Niepobiedimyj będzie dopiero trzecią osobą, która tam spocznie. W grudniu pochowano tam Michaiła Kałasznikowa, słynnego konstruktora broni strzeleckiej, w tym najpopularniejszego w świecie karabinu automatycznego AK-47, a w lutym byłego I wiceministra obrony ZSRR i dowódcę Wojsk Lądowych, marszałka Związku Radzieckiego Wasilija Pietrowa.

Autor: mk//kdj/kwoj / Źródło: PAP, tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Wikipedia (CC BY-SA 3.0) | Fałszerz