"Problem dla Macedonii, ale także dla Unii". Apel do Węgier w sprawie Gruewskiego


Rząd Macedonii zwrócił się w środę do Węgier o odwołanie decyzji przyznającej azyl polityczny byłemu premierowi Macedonii Nikole Gruewskiemu. Wyjaśnienia tej decyzji oczekuje unijny komisarz Johannes Hahn.

Minister sprawiedliwości Macedonii Renata Deskoska oświadczyła, że przekazano Węgrom oficjalny apel o odwołanie decyzji o przyznaniu azylu byłemu premierowi. Nikoła Gruewski uciekł z kraju, by uniknąć więzienia.

Deskoska zaznaczyła, że do tej pory Budapeszt nigdy nie krytykował sytuacji w więzieniach Macedonii, ani wymiaru sprawiedliwości tego kraju, a te aspekty wymieniły Węgry, uzasadniając przyznanie azylu byłemu premierowi Macedonii.

Szef macedońskiej dyplomacji Nikoła Dimitrow uznał za "ironię i paradoks", że państwo członkowskie UE i NATO, jakim są Węgry, przyznało azyl polityczny człowiekowi skazanemu. - Jest to problem dla Macedonii, ale także dla Unii Europejskiej i dla generalnej wiarogodności państwa prawa w Unii – oświadczył Dimitrow na wspólnej konferencji prasowej z szefem duńskiej dyplomacji Andersem Samuelsenem w Skopje.

Unijny komisarz do spraw rozszerzenia Johannes Hahn nawiązał w środę na Twitterze do sprawy przyznania Gruewskiemu azylu. "Przyglądam się raportom na temat decyzji Węgier w sprawie przyznania azylu politycznego Gruewskiemu. Jeśli to się potwierdzi, będę oczekiwał solidnego wyjaśnienia podstaw tej decyzji od Viktora Orbana" – napisał.

Węgry wykluczają ekstradycję Gruewskiego

Minister sprawiedliwości Węgier Laszlo Trocsanyi wykluczył w środę ekstradycję Gruewskiego, o którą Macedonia jeszcze nie wystąpiła. - Na próżno będą prosić o ekstradycję byłego premiera. Nie można go już wydać krajowi, gdzie doszło do prześladowania – oświadczył w telewizji Echo TV.

W nocy z wtorku na środę zatrzymano w Macedonii byłego szefa tajnej policji macedońskiej Saszo Mijalkowa, oskarżonego w sprawie nielegalnych podsłuchów, aby zapobiec jego ewentualnej ucieczce z kraju. Zatrzymanie na 30 dni zleciła specjalna prokuratura badająca tę sprawę.

Chodzi o skandal z 2015 roku, kiedy będący wówczas w opozycji, a obecnie rządzący Socjaldemokratyczny Związek Macedonii oskarżył ówczesnego premiera Gruewskiego i jego szefa kontrwywiadu o zorganizowanie podsłuchu ponad 20 tys. ludzi, w tym sędziów, dyplomatów, policjantów i dziennikarzy, oraz sfałszowanie wyborów parlamentarnych w 2014 roku.

Azyl polityczny z powodu prześladowań

Gruewski we wtorek poinformował na Facebooku, że przyznano mu azyl na Węgrzech. -"Republika Węgierska, kraj członkowski UE i NATO, zaakceptowała dzisiaj mój wniosek o azyl polityczny z powodu prześladowań politycznych w Republice Macedonii" - oznajmił.

"Powiedziałem, że rząd (Macedonii) chce mnie pozbawić wolności przy użyciu niedemokratycznych środków" - dodał Gruewski, który został w swoim kraju skazany na dwa lata więzienia za wywieranie nacisków na urzędników w sprawie zakupu ze środków publicznych od faworyzowanej przez niego firmy luksusowego, kuloodpornego mercedesa S600 wartego ok. 600 tys. euro. Toczy się wobec niego także pięć innych dochodzeń.

Wcześniej o przyznaniu Gruewskiemu statusu uchodźcy na Węgrzech powiadomił węgierski dziennik "Magyar Idoek". Według gazety władze węgierskie uznały za uzasadnioną obawę Gruewskiego, że jego życie byłoby w kraju zagrożone, gdyż władze macedońskie nie zapewniłyby mu ochrony, ponieważ rząd Macedonii niedemokratycznymi posunięciami próbuje pozbawić byłego premiera wolności osobistej.

Były szef opozycyjnej partii prawicowej WMRO-DPMNE Nikoła Gruewski pełnił funkcję premiera w latach 2006-2016.

Autor: asty//rzw / Źródło: PAP