Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki otrzymali w tym roku amerykański naukowiec David J. Wineland i Francuz Serge Haroche.
"Laureaci Nagrody Nobla otworzyli drzwi do nowej ery eksperymentów fizyki kwantowej przez zademonstrowanie bezpośredniej obserwacji pojedynczych cząsteczek bez niszczenia ich" - napisał Komitet Noblowski przyznając nagrodę.
Czas na superkomputer
"Badania tegorocznych laureatów Nagrody Nobla z fizyki mogą doprowadzić do stworzenia superkomputera" - dodał Komitet. "Być może komputer kwantowy zmieni nasze życie codziennie w ten sam radykalny sposób, w jaki zrobił do klasyczny komputer w ostatnim wieku" - napisała kapituła Nagrody.
Urodzony w 1944 roku Wineland pracuje w laboratoriach National Institute of Standards and Technology (NIST) w Boulder (stan Kolorado).
Z kolei Serge Haroche, 68-letni fizyk urodzony w Casablance, jest profesorem Collège de France.
Nobliści podzielą się kwotą 8 mln koron szwedzkich (około 940 tys. euro)
Giełda nazwisk
Jeszcze przed ogłoszeniem decyzji przez Komitet Noblowski wśród faworytów wymieniani byli: pracujący dla IBM naukowiec Charles Bennett oraz Gilles Brassard z University of Montreal i William Wootters z Williams College w Massachusetts - autorzy tzw. protokołów teleportacji kwantowej, a także brytyjski naukowiec Leigh Canham, badacz zjawiska emisji światła przez porowaty krzem oraz pracujący w USA Stephen Harris i Lene Hau, którzy spowolnili światło do prędkości jadącego roweru.
W ubiegłym roku nagrodę otrzymali Amerykanin Saul Perlmutter, Australijczyk Brian P. Schmidt i Adam G. Riess z USA, którzy odkryli, że Wszechświat rozszerza się coraz szybciej, mimo że przewidywano, iż tempo ekspansji maleje. Ustalili to obserwując światło odległych supernowych.
Za prace nad komórkami
Wczoraj Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii otrzymali Japończyk Shinya Yamanaka i Brytyjczyk John Gurdon. Zostali uhonorowani za badania nad komórkami macierzystymi.
W uzasadnieniu podano, że naukowców uhonorowano za "odkrycie, iż dorosłe komórki mogą być przeprogramowane tak, by stać się pluripotentnymi". Pluripotencja to zdolność komórek do różnicowania się w inny typ komórek (np. mięśni, krwi, komórki układu nerwowego).
Zdobywcy tegorocznego Nobla odkryli, że dorosłe już komórki można przeprogramować (cofnąć w rozwoju) tak, by ponownie były zdolne do różnicowania się w dowolne inne komórki ciała. To odkrycie zrewolucjonizowało nasze rozumienie rozwoju komórek i organizmów.
Kolejni szcześliwcy
W środę poznamy laureatów nagrody w dziedzinie chemii. Zaś w piątek, 12 października, norweski Komitet Noblowski wskaże laureata pokojowej Nagrody Nobla. Z kolei 15 października poznamy zdobywców Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych. Zwycięzca literackiej nagrody Nobla zostanie ogłoszony 11 października.
Od 1901 roku laureaci Nagród Nobla są wybierani co roku w dziedzinie: literatury, fizyki, chemii oraz medycyny lub fizjologii. Równie długo przyznawana jest też Nagroda Pokojowa. Alfred Nobel nie ustanowił nagrody dla ekonomistów, którą przyznaje się dopiero od 1968 roku. Jej fundatorem jest Bank Szwecji. Nazwiska laureatów tradycyjnie ogłaszane są w październiku, natomiast odbiór wyróżnień ma miejsce w grudniu w Oslo i Sztokholmie.
Autor: mn\mtom\k / Źródło: tvn24.pl, Reuters, nobelprize.org, PAP
Źródło zdjęcia głównego: NIST, Wikipedia