Były szpieg wyznał przed śmiercią: to CIA wydała Nelsona Mandelę

Mandela skazany na dożywocie. Tłumy przed sądem
Mandela skazany na dożywocie. Tłumy przed sądem
Archiwum Reuters
Nelson Mandela został aresztowany w 1962 r., a w 1964 r. skazano go na dożywocie. Przed sądem na wyrok czekaly tłumy ludziArchiwum Reuters

Brytyjski tygodnik "The Sunday Times" opublikował w niedzielę wywiad z byłym szpiegiem CIA w Republice Południowej Afryki, Donaldem Rickardem. Powiedział on, że to amerykańska agencja pośrednio wydała Nelsona Mandelę władzom tego kraju w 1962 roku, wysyłając odpowiednie ostrzeżenie.

Donald Rickard nigdy nie pracował oficjalnie w CIA, w latach 60. był jednak szpiegiem agencji w RPA, sprawując oficjalnie funkcje dyplomatyczne.

Były szpieg: CIA winna 27 lat więzienia Mandeli

Kilka miesięcy przed śmiercią (zmarł na początku 2016 r.) Rickard spotkał się z brytyjskim reżyserem filmu dokumentalnego o Nelsonie Mandeli Johnem Irvinem i opowiedział mu, jak doszło do aresztowania nieuchwytnego w tamtym czasie dla służb bezpieczeństwa RPA opozycjonisty.

Mandela w latach 60. przewodził zdelegalizowanemu Afrykańskiemu Kongresowi Narodowemu. Był jedną z najbardziej poszukiwanych osób w kraju, a władze uważały go za "najniebezpieczniejszego komunistę w RPA", choć nigdy nie istniał żaden dowód na to, że Mandela należał do partii - powiedział w rozmowie Rickard.

Były szpieg dodał w wywiadzie przeprowadzonym przez Irvina, że to on sam "dowiedział się, gdzie i w jakiej roli" pewnego dnia w Durbanie pojawi się Mandela. Przekazał te informacje władzom i te rzeczywiście dokonały aresztowania w mieście na wschodzie kraju 5 sierpnia 1962 roku. Mandela został schwytany w ulicznym korku, gdy - udając zawodowego szofera - przewoził samochodem też dwóch swoich współpracowników.

Wolność odzyskał 27 lat później.

Stacja BBC, komentując te informacje pisze, że teraz Stany Zjednoczone znajdą się pod "wielką presją" ze strony nie tylko RPA, ale zapewne też wielu międzynarodowych organizacji, by ujawnić wszystkie dokumenty ze swoich archiwów dotyczące działalności Mandeli i jego aresztowania.

Nelson Mandela był jedną z najważniejszych postaci w historii współczesnej Afryki. Walczył o zniesienie apartheidu, czyli systemu społeczno-politycznego opartego na rasizmie, który gwarantował białej ludności RPA kontrolę nad czarną, i który trwał od lat 50. do połowy lat 90. Po wyjściu na wolność, w 1990 r. został prezydentem. Uhonorowano go pokojowym Noblem.

Autor: adso//rzw / Źródło: BBC, The Sunday Times

Źródło zdjęcia głównego: wikipedia.org

Tagi:
Raporty: