9 stopni to kataklizm. Było już 8,9 stopnia

11 marca 2011, 9:30

Trzęsienia ziemi związane są z ruchami tektonicznymi ziemi. Sieją zniszczenie na całym świecie. Nie da się ich uniknąć, ale może przewidywać i minimalizować skutki. W Japonii wstrząsy miały 8,9 stopni w dziewięciostopniowej skali Richtera.

NAJWIĘKSZE TRZĘSIENIE ZIEMI OD 140 LAT - RELACJA NA BIEŻĄCO

Wideo: TVN24 Tereny zagrożone trzęsieniem ziemi

Trzęsienie ziemi to gwałtowne zaburzenie stanu równowagi w jej wnętrzu, które prowadzi do wyzwolenia energii w postaci ciepła, fal sejsmicznych, ruchu skał i ich trwałych deformacji. Przeważnie trzęsienia ziemi są związane z ruchami tektonicznymi, inne, na ogół słabsze, są wywołane przez wybuchy wulkanów, obrywy skalne lub zapadanie się jaskiń. Badaniem trzęsień ziemi zajmuje się sejsmologia.

Miejsce we wnętrzu Ziemi, gdzie nastąpił proces wydzielenia się energii jest nazywane ogniskiem trzęsienia ziemi w jego obrębie lokalizuje się hipocentrum — hipotetyczny punkt, z którego rozchodzą się fale sejsmiczne. Punkt na powierzchni Ziemi położony bezpośrednio nad hipocentrum to epicentrum. Rejony, gdzie trzęsienia ziemi są stosunkowo częste i silne, są nazywane strefami sejsmicznymi, obszary zaś na ogół wolne od trzęsienia ziemi to strefy asejsmiczne.

Najsilniejszymi trzęsienia ziemi są trzęsienia tektoniczne. Najczęściej są one wynikiem ruchu płyt litosfery lub mniejszych fragmentów skorupy ziemskiej. Przemieszczanie się płyt powoduje powolny wzrost sprężystych deformacji skał. Gdy naprężenia przekroczą wartość krytyczną następuje gwałtowny ruch skał objawiający się jako trzęsienie ziemi.

Jak to mierzyć?

Trzęsienia ziemi mierzy się w dwóch skalach: Richtera oraz Mercallego.

W skali Richtera pokazuje się wielkość trzęsienia w epicentrum za pomocą sejsmografów. Mierzy się je logarytmicznie np. jeśli trzęsienie ziemi ma sześć stopni w skali Richtera, to znaczy, że w tym trzęsieniu ziemi uwolniona energia jest 30 razy większa niż trzęsieniu w skali pięciu stopniu a jeśli chodzi o amplitudę drgań to jest to 10 razy większa.

2 stopnie - Najmniejsze wstrząsy, nieodczuwalne przez człowieka ani przez sejsmograf; ok. 8000 dziennie
2,0 - 3,4stopni - Wstrząsy nieodczuwalne dla człowieka, lecz rejestrowane przez sejsmograf; ok. 800 tys. rocznie
3,5 - 4,2 stopni - Bardzo małe wstrząsy, odczuwane tylko przez niektórych ludzi; 30 tys. rocznie
4,3 - 4,8 stopni - Odczuwane przez większość osób, nieszkodliwe; 4 800 tys. rocznie
4,9 - 5,4 stopni - Odczuwane przez wszystkich, powoduje bardzo niewielkie zniszczenia; 1 400 tys. rocznie
5,5 - 6,1 stopni - Średnie wstrząsy, powoduje mniejsze uszkodzenia budynków; 500 rocznie
6,2 - 6,9 stopni - Duże wstrząsy, powodują znaczne zniszczenia; 100 rocznie
7,0 - 7,3 stopni - Poważne zniszczenia; 15 rocznie
7,4 - 8,0 stopni - Ogromne zniszczenia; 4 rocznie
8,0 - 8,9 stopni - Ogromne zniszczenia, katastrofalne skutki dla wielu krajów; 1 rocznie
9 stopni - Trzęsienie, które może zburzyć wszystkie miasta na terenie większym niż kilkanaście tysięcy km2; raz na 20 lat
Co oznaczają wartości w skali Richtera?

Skala Marcellego ma dwanaście stopni. Jej nazwa pochodzi od włoskiego sejsmologa Giuseppe Mercallego. Przy jej pomocy mierzy się intensywność wstrząsów, ocenianą na podstawie obserwowanych zjawisk. Stopień dwunasty w skali Marcellego oznacza duże lub kompletne zniszczenia wszystkich budynków oraz wyraźne zmiany w topografii terenu.

EKSPERCI O PIĄTKOWYM TRZĘSIENIU ZIEMI - DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Przypominamy największe trzęsienia ziemi:

+48 22 523 94 51
msz japonia

Chiny prowincja Shanxi

Polska siec sejsmograficzna zarejestrowała trzęsienie w Japonii (PAN)

23 stycznia 1556 roku, ok. 830 tys. ofiar. Prawdopodobnie najtragiczniejsze trzęsienie ziemi w historii ludzkości, chociaż niektóre źródła podają, że trzęsienie z 1201 w Górnym Egipcie było przyczyną około 1 mln ofiar.

Włochy, Mesyna

28 grudnia 1908 roku (7.5 stopni w skali Richtera), ok. 70-100 tys. ofiar. Najtragiczniejsze europejskie trzęsienie ziemi, dużo ofiar spowodowanych przez tsunami.

Chiny okolice Tangszan

31 maja 1970 roku (8,2 - stopni w skali Richtera), ok. 240 tys. (nieoficjalnie mówi się o 500 tys. ofiar. Trzęsienie w rejonie przemysłowo-górniczym z miastem Tangszan (ok. 1 mln mieszkańców), 110 km od Pekinu; wielka liczba ofiar spowodowana zaskoczeniem podczas snu, brakiem wstrząsów poprzedzających i zabudową nieodpowiednią dla strefy sejsmicznej.

Japonia, okolice Kobe

Skala Richtera (Państwowy Instytut Geologiczny)

17 stycznia 1995 roku (7,2 - stopni w skali Richtera), 5,5 tys. ofiar. Trzęsienie ziemi we współczesnym rejonie przemysłowym; zniszczeniu uległo 400 000 budynków; zanotowano wiele pożarów związanych z uszkodzeniem sieci gazowej; fluidyzacja gruntu spowodowała ogromne zniszczenia w porcie; rekordowe straty materialne (ok. 200 mld $ USA)

Ocean Indyjski, na zachód od Sumatry

26 grudnia 2004 roku (9 - stopni w skali Richtera), ok. 300 tys. ofiar. Trzęsienie ziemi w rejonie Rowu Jawajskiego; większość ofiar i zniszczeń spowodowana tsunami (m. in. wybrzeża Indonezji, Tajlandii, Indii, Sri Lanki)

Pakistan rejon Kaszmiru, w pobliżu Muzaffaraba

8 października 2005 roku (7,6 - stopni w skali Richtera) Ofiary śmiertelne 73 tys. Najwięcej ofiar, głównie kobiet i dzieci, w Kaszmirze; zniszczone budynki, drogi; także straty w Indiach i Afganistanie.

Haiti

12 stycznia 2010 roku (7 stopni w skali Richtera). ok. 200 tys. ofiar. Zarejestrowano wiele wstrząsów wtórnych, z których dziesięć przekroczyło siłę 5 w skali Richtera. Wstrząsy odczuwalne były także w Dominikanie, na Kubie, Jamajce czy Bahamach.

Sekcja Dokumentacji i Analiz TVN24, mn/iga/k