Kiedy możliwe jest ludobójstwo? "Rozkład państwa warunkiem koniecznym"

Snyder wyjaśnił, że w swojej najnowszej książce "Czarna ziemia. Holokaust jako ostrzeżenie" łączy Zagładę z faktem zniszczenia państwowości na podbitych przez Niemcy terytoriach Europy Wschodniej.

- W Niemczech było tak, że władza była bardziej antysemicka niż społeczeństwo, a w Polsce było raczej odwrotnie - ocenił historyk.

Państwo polskie, jako instytucja, zostało w czasie wojny zniszczone, co stworzyło warunki dla eksterminacji Żydów. W jego ocenie należy stąd wyciągnąć wnioski co do niebezpieczeństwa politycznej próżni na danym terytorium.

- Ja podkreślam nie tylko niebezpieczeństwo [zbrodniczej - red.] ideologii, ale też niebezpieczeństwo braku państwa - podsumował.

Historyk przekonywał, że w świetle tego wniosku łatwiej znaleźć analogie między wydarzeniami drugiej wojny światowej a naszym czasami. - Ludobójstwo w Afryce [Rwandzie - red.], Syria - wymieniał.

- Te czynniki, które złożyły się na to, że doszło do Holokaustu, są z nami teraz - ostrzegł Snyder. Dodał, że warunkiem koniecznym dla Zagłady był właśnie "rozkład państwa".

Timothy Snyder znalazł analogię między wnioskami ze swojej książki a rosyjską propagandą antyukraińską.

- Jak przedstawiciele rosyjskiej władzy zaczęli mówić, że państwo ukraińskie nie jest normalnym państwem, nie ma własnej historii, kultury… To dla mnie były echa lat 30. - wyznał historyk. - Jeżeli się uzna, że rozkład państwa jest warunkiem koniecznym [do popełniania zbrodni - red.], to się zwraca uwagę na taką politykę zagraniczną - wytłumaczył.

Dodał, że rozkład państwa ukraińskiego byłby straszny nie tylko dla Ukraińców, ale także dla Europy.

Timothy Snyder (ur. 1969 r.) jest amerykańskim historykiem, profesorem Uniwersytetu w Yale. W Polsce dużą popularnością cieszyła się jego książka "Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem".

Autor: fil\mtom / Źródło: tvn24.pl