"Pozostawał sumieniem polskiego kina". Amerykańscy filmoznawcy o Wajdzie


Andrzej Wajda był jednym z największych artystów, jakich kiedykolwiek stworzyło kino – powiedział w poniedziałek Richard Pena, znany nowojorski krytyk i filmoznawca. Annette Insdorf, nowojorska pisarka, i profesor filmu na Columbia University, podkreśliła, że Wajda był "jednym z najbardziej znaczących politycznie i moralnie filmowców na świecie".

Zdaniem Peny, polski reżyser należał do najważniejszych postaci w historii kina, a twórczość Wajdy to znakomity przykład niesłabnącego zaangażowania politycznego, a zarazem odkrywania całej gamy ekspresyjnych, filmowych środków wyrazu. "Popiół i diament" (1958) stanowi przełom w historii kina wschodnioeuropejskiego - wskazał krytyk.

Pena: Wajda pozostawał ciągle sumieniem polskiego kina

- Żaden film nie ucieleśnia lepiej ducha nowego kina wyłaniającego się wówczas w Polsce, na Węgrzech, w Czechosłowacji itp. Wajda genialnie uchwycił przeciwstawne prądy szalejące w powojennej Polsce, wypełniając swe kadry wspaniałymi kompozycjami – wskazuje profesor studiów filmowych na Columbia University. Najbardziej znaczący dla niego jest fakt, że Wajda pozostawał ciągle sumieniem polskiego kina, co ujawnił przede wszystkim w "Człowieku z marmuru". Pena, który prezentuje w nowojorskiej stacji telewizji publicznej PBS wybitne filmy archiwalne oraz współczesnych reżyserów, poznał osobiście Wajdę w 1996 roku. Był wówczas współorganizatorem retrospektywy polskiego kina w Nowym Jorku. - Wajda przyszedł w weekend otwierający przegląd razem z Krystyną Jandą i Agnieszką Holland. Muszę przyznać, że znalazłszy się z nim twarzą w twarz byłem bardzo podenerwowany. Był dla mnie jednym z największych artystów, jakich kiedykolwiek stworzyło kino i miałem nadzieję, że nie powiem niczego głupiego ani nie popełnię żadnego błędu. Jednak w ciągu kilku chwil, cały strach minął a jego uśmiech od razu sprawił, że poczułem jak w obecności przyjaciela - wspomina Pena. - Najbardziej pamiętam jego mistrzowski wykład na Columbia University – powiedział filmoznawca. Wajda mówił wówczas do grupy studentów na wydziale kompozycji wizualnej. Ilustrował swoje idee szerokim wyborem obrazów, zwłaszcza amerykańskiego artysty Edwarda Hoppera. - Jeśli chcecie robić filmy – tłumaczył – musicie zacząć od próby zrozumienia malarstwa – opowiada Pena.

"Jeden z najbardziej ciekawych wizualnie filmowców świata"

- Mam wykłady o filmach Andrzeja Wajdy od dziesięcioleci dla studentów, którzy są zawsze głęboko poruszeni, pod wrażeniem jego wspaniałych filmowych portretów Polski. Jeszcze zanim "Człowiek z żelaza" zdobył Złotą Palmę w Cannes w 1981 roku, pełne rozmachu kino Wajdy sprawiło, że został uznany za jednego z najbardziej ciekawych wizualnie, a także znaczących politycznie i moralnie filmowców na świecie – powiedziała Annette Insdorf, nowojorska pisarka, krytyk i profesor filmu na Columbia University. Urodzona w Paryżu profesor zauważyła, że już drugi film fabularny reżysera "Kanał" zdobył nagrodę dla najlepszego reżysera w 1957 roku na festiwalu w Cannes, kiedy artysta i jego kraj były tam dla wielu ludzi czymś nowym. - Począwszy od trylogii o II wojnie światowej, rozwinął styl nacechowany napięciem i brawurą oraz odzwierciedlający zarówno tamte czasy, jak postać samego artysty. "Popiół i diament" to największa w historii filmu opowieść o przejściu od wojny do pokoju. Rozgrywa się w ostatnim dniu II wojny światowej, a koncentruje się na konflikcie rozdartego bohatera, któremu nagle przyszło żyć w nowym systemie politycznym – wskazała.

W jej opinii dramat Wajdy łączy unikalny polski temat z wizualnym stylem wzorowanym na amerykańskim filmie: z głębią ostrości i ujęciami z niskiej perspektywy, przypominającymi prace operatora Gregga Tolanda, który jest autorem zdjęć do filmów Johna Forda, Orsona Wellesa i Williama Wylera. Jak dodała, mniej znany, ale równie istotny jest "Korczak" Wajdy, film, który przedstawia ona na zajęciach o kinie Holokaustu. Nawet niektóre z zapomnianych filmów reżysera w tym "Bez znieczulenia" i "Samson" są wciąż godne uwagi. - Wajda pozostał reżyserem tryskającym energią także w 80. latach życia. Jego śmierć przypomina o "Tataraku" z 2009 roku, który jest poetycki, bolesny, zmysłowy, smutny, wyrażający nastrój i poczucie nieuchronności śmierci – konkluduje znawczyni filmu polskiego, autorka książki o Krzysztofie Kieślowskim, która pracuje teraz nad tomem o kinie Wojciecha Hasa.

Silna pozycja Wajdy w USA

Twórczość Wajdy doczekała się w Ameryce, w tym w Nowym Jorku, wielu prezentacji. Tomek Smolarski, kurator ds. filmu Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku, powiedział, że do najważniejszych należały: retrospektywa w Lincoln Center z 2008 roku oraz pokazy we współpracy z Anthology Film Archives, Museum of the Moving Image, BAMcinematek i The Gene Siskel Film Center w Chicago. Ważna jest też obejmująca pięć filmów Wajdy seria Martina Scorsese "Masterpieces of Polish Cinema" demonstrowana w 2014 roku w wielu miastach w USA i Kanadzie.

Autor: tmw/ja / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: TVN 24

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Nie 70, a 88 milionów złotych wydała Poczta Polska na organizację wyborów kopertowych, do których nie doszło wiosną 2020 roku. Tak wynika z pisma ujawnionego przez Dariusza Jońskiego, przewodniczącego komisji do spraw tamtych wyborów. Dokument Poczty Polskiej był skierowany do ówczesnego ministra aktywów państwowych Jacka Sasina. Potem został on przekazany do sekretariatu byłego wiceszefa tego resortu Artura Sobonia.

Joński pokazuje "kluczowe pismo". Poczta Polska wydała na wybory kopertowe 88, a nie 70 milionów złotych

Joński pokazuje "kluczowe pismo". Poczta Polska wydała na wybory kopertowe 88, a nie 70 milionów złotych

Źródło:
TVN24, PAP

Nieuzbrojony dron MQ9 Reaper sił powietrznych USA w Europie wykonujący zaplanowany kwartalny trening na lotnisku w Mirosławcu stracił łączność z bazą - przekazało w poniedziałek późnym wieczorem Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych. W kolejnym wpisie poinformowano, że w okolicach Mirosławca doszło do awaryjnego lądowania.

Nieuzbrojony amerykański dron stracił łączność z bazą. Awaryjne lądowanie "zgodnie z procedurami"

Nieuzbrojony amerykański dron stracił łączność z bazą. Awaryjne lądowanie "zgodnie z procedurami"

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Premier Indii Narendra Modi "z niecierpliwością czeka na współpracę" z Rosją i "serdecznie gratuluje Jego Ekscelencji Władimirowi Putinowi ponownego wyboru na prezydenta". Takie oświadczenie szefa rządu największej demokracji świata pojawiło się dzień po tym, jak w Rosji zakończyły się pseudowybory, w który tylko Putin mógł wygrać. Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan pogratulował zaś Putinowi telefonicznie i zadeklarować chęć mediowania w sprawie "powrotu do stołu negocjacyjnego z Ukrainą".

Premier największej demokracji świata złożył gratulacje Władimirowi Putinowi

Premier największej demokracji świata złożył gratulacje Władimirowi Putinowi

Źródło:
PAP

Nielegalne nawożenie i nasypywanie ziemi, umieszczanie obiektów handlowych i usługowych w nieprzeznaczonych do tego miejscach - to niektóre z wniosków raportu Najwyższej Izby Kontroli dotyczącego ochrony brzegów morskich Półwyspu Helskiego i Mierzei Wiślanej. NIK informuje o nieprawidłowościach w działaniu organów administracji rządowej i samorządowej.

"Człowiek zagraża Półwyspowi Helskiemu". Raport NIK

"Człowiek zagraża Półwyspowi Helskiemu". Raport NIK

Źródło:
PAP, NIK

To jedno z tych postępowań, które traktujemy priorytetowo - tak rzecznik Prokuratury Krajowej komentuje reportaż "GetBack. Obronić premiera" wyemitowany w "Superwizjerze". Prokuratura zapowiada analizę i weryfikację ewentualnych wpływów politycznych na śledztwo w sprawie upadku GetBack, w którym na szesnaście miesięcy aresztowano znanego przedsiębiorcę tylko za to, że sprzedał jedną ze spółek GetBackowi. 

Śledztwo priorytetowe. Prokuratura weryfikuje wpływy polityczne na sprawę GetBack 

Śledztwo priorytetowe. Prokuratura weryfikuje wpływy polityczne na sprawę GetBack 

Źródło:
TVN24

Sklep internetowy HalfPrice kończy działalność. "Z dniem 01.04.2024 r. zostanie zamknięty" - czytamy w komunikacie na stronie marki należącej do polskiego giganta handlowego - Grupy CCC. Zmiany nie dotyczą sklepów stacjonarnych HalfPrice.

Sklepy stacjonarne zostają, internetowy kończy działalność. Decyzja polskiego giganta

Sklepy stacjonarne zostają, internetowy kończy działalność. Decyzja polskiego giganta

Źródło:
tvn24.pl

Donald Trump nie był w stanie zapewnić poręczenia majątkowego w wysokości 464 milionów dolarów, wymaganego przez sąd w Nowym Jorku do wstrzymania egzekucji wyroku skazującego jego firmę za oszustwa - oświadczyli w poniedziałek prawnicy byłego prezydenta USA. Trumpowi grozi konfiskata aktywów.

Trump ma kłopoty z wpłacaniem kaucji. Zegar tyka

Trump ma kłopoty z wpłacaniem kaucji. Zegar tyka

Źródło:
PAP, Reuters

Sypie się układ mafijny - powiedział w "Kropce nad i" Jacek Karnowski (KO), nawiązując do efektów prac sejmowych komisji śledczych. Mówił o przesłuchaniu prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego w sprawie Pegasusa. - Albo prezes był oszukiwany, albo nie sprawował dobrze swojej funkcji jako wicepremier do spraw bezpieczeństwa, albo po prostu wiedział wszystko i kłamał - ocenił. Michał Wójcik (PiS) przekonywał zaś, że członkowie komisji "zaorani zostali praktycznie przez prezesa".

Karnowski: albo prezes był oszukiwany, albo nie sprawował dobrze swojej funkcji, albo kłamał

Karnowski: albo prezes był oszukiwany, albo nie sprawował dobrze swojej funkcji, albo kłamał

Źródło:
TVN24

Jarosław Kaczyński jest podłym łgarzem. Dowiodę tego sądownie - mówił w "Faktach po Faktach" europoseł KO Krzysztof Brejza. Odniósł się do przesłuchania prezesa PiS przed komisją śledczą do spraw Pegasusa. Wicemarszałek Senatu Michał Kamiński (PSL-Trzecia Droga) ocenił, iż Kaczyński "zaczął pokazywać, że on de facto nie uznaje państwa polskiego, jeżeli on tym państwem nie kieruje".

Brejza: Kaczyński ma obsesję na punkcie mojej rodziny i to jest przerażające

Brejza: Kaczyński ma obsesję na punkcie mojej rodziny i to jest przerażające

Źródło:
TVN24

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zaczyna prace nad przepisami dotyczącymi tak zwanego domniemania zatrudnienia. - Jest to duża, rewolucyjna wręcz zmiana w Kodeksie pracy - stwierdziła szefowa resortu Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Ministra odniosła się też do kwestii wprowadzenia krótszego tygodnia pracy w Polsce.

Ministerstwo szykuje "rewolucyjną zmianę" w Kodeksie pracy

Ministerstwo szykuje "rewolucyjną zmianę" w Kodeksie pracy

Źródło:
tvn24.pl

Blokady autostrad, dróg dojazdowych do miast i przejść granicznych. W najbliższą środę, 20 marca, rolnicy zaplanowali strajk generalny. Rolnicze protesty mają się odbyć w całym kraju. Na zamieszczonej w sieci mapie blokad zaznaczono już ponad 400 punktów, z czego kilkanaście z nich na drogach dojazdowych do Warszawy.

W środę strajk generalny rolników. Mapa planowanych blokad w Warszawie i na Mazowszu

W środę strajk generalny rolników. Mapa planowanych blokad w Warszawie i na Mazowszu

Źródło:
PAP

Była dyrektorka i założycielka Biełsat TV Agnieszka Romaszewska-Guzy poinformowała, że w poniedziałek wręczono jej zwolnienie dyscyplinarne. TVP w komunikacie zaznaczyła, że do definitywnego zakończenia stosunku pracy doszło z inicjatywy spółki z przyczyn dotyczących pracownika.

"Dziś wręczono mi zwolnienie dyscyplinarne"

"Dziś wręczono mi zwolnienie dyscyplinarne"

Źródło:
PAP

Nikt w Polsce nie powinien wybierać między ciepłym posiłkiem a ciepłym domem - podkreśliła w rozmowie z biznesową redakcją tvn24.pl ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska, zapowiadając bon energetyczny. Może on trafić nawet do czterech milionów gospodarstw. Szefowa resortu klimatu mówiła też o nowym mechanizmie rozliczeń prosumentów fotowolitaiki, który jej zdaniem jest "korzystny dla obywateli i zostanie pozytywnie przyjęty". - Chcemy w drugiej połowie marca przekazać do prac rządowych ustawę o prosumentach - powiedziała.

Dla kogo bon energetyczny? "U nich rachunki za prąd i ciepło potrafią zjadać 70 procent dochodu"

Dla kogo bon energetyczny? "U nich rachunki za prąd i ciepło potrafią zjadać 70 procent dochodu"

Źródło:
tvn24.pl

Przed Sądem Rejonowym w Otwocku ruszył proces przeciwko współzałożycielowi firmy gospodarowania odpadami Lekaro - Jerzemu Z. oskarżonemu o potrącenie pracownika Polskich Sieci Elektroenergetycznych (PSE) i zniszczenie drona.

Współzałożyciel firmy śmieciowej oskarżony o potrącenie człowieka i zniszczenie drona

Współzałożyciel firmy śmieciowej oskarżony o potrącenie człowieka i zniszczenie drona

Źródło:
PAP

Szczegółowe wyniki sekcji zwłok mężczyzny, który zmarł po zjedzeniu domowej galarety mięsnej kupionej na targu w Nowej Dębie (woj. podkarpackie), będą znane dopiero za cztery miesiące - przekazał w rozmowie z tvn24.pl rzecznik Prokuratury Okręgowej w Tarnobrzegu.

Zmarł po zjedzeniu mięsa z targu. Długie oczekiwanie na wyniki sekcji zwłok

Zmarł po zjedzeniu mięsa z targu. Długie oczekiwanie na wyniki sekcji zwłok

Źródło:
tvn24.pl

Po tym, jak okazało się, że w siedzibie Naczelnego Sądu Administracyjnego działa kopalnia kryptowalut, NSA rozwiązał umowę z zewnętrzną firmą odpowiedzialną za serwis techniczny budynków tej instytucji. Nałożył też karę umowną na blisko 900 tysięcy złotych i zapowiedział pozew.

Milionowa strata i pozew. Reakcja NSA po odkryciu kopalni kryptowalut w jego siedzibie

Milionowa strata i pozew. Reakcja NSA po odkryciu kopalni kryptowalut w jego siedzibie

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Ambasada Wielkiej Brytanii w Rosji zdementowała w poniedziałek podawane przez rosyjskie media fałszywe doniesienia, jakoby król Karol III zmarł w niedzielę w wyniku powikłań nowotworowych.

Fałszywe rosyjskie doniesienia o śmierci Karola III. Brytyjska ambasada w Moskwie reaguje

Fałszywe rosyjskie doniesienia o śmierci Karola III. Brytyjska ambasada w Moskwie reaguje

Źródło:
PAP

Ulewne opady deszczu spowodowały w weekend gwałtowne powodzie w dystrykcie Alca na południu Peru. Zniszczonych zostało wiele domów.

Dziesiątki rodzin straciły dach nad głową. Problem z dotarciem pomocy

Dziesiątki rodzin straciły dach nad głową. Problem z dotarciem pomocy

Źródło:
Reuters

Polska nie rozważa i nie planuje wysyłania wojsk na Ukrainę - powiedział wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz na wspólnej konferencji z ministrem obrony Niemiec Borisem Pistoriusem. Zapowiedział równocześnie, że Polska i Niemcy wezmą odpowiedzialność za siły szybkiego reagowania w Europie. - Do lipca nasze grupy bojowe - 2500 żołnierzy polskich, 2500 żołnierzy niemieckich - będą w gotowości do szybkiego reagowania - zapowiedział szef polskiego MON.

Kosiniak-Kamysz: Polska i Niemcy biorą odpowiedzialność za siły szybkiego reagowania w Europie

Kosiniak-Kamysz: Polska i Niemcy biorą odpowiedzialność za siły szybkiego reagowania w Europie

Źródło:
TVN24, PAP

Polska jest jednym z krajów, gdzie Władimir Putin przegrał zakończone w niedzielę trzydniowe wybory prezydenckie w Rosji – podał rosyjski niezależny portal Meduza.

Media: Putin przegrał wybory w Warszawie

Media: Putin przegrał wybory w Warszawie

Źródło:
PAP, REUTERS

Na posiedzeniu komisji śledczej do spraw wyborów kopertowych doszło do konfrontacji Artura Sobonia, byłego wiceministra aktywów państwowych w rządzie PiS, z byłym wiceprezesem Poczty Polskiej Grzegorzem Kurdzielem. Obaj usłyszeli pytania między innymi o to, jaki charakter miały ich spotkania dotyczące organizacji wyborów, jaką rolę odgrywał w nich Soboń, a także o to, czy w ogóle dyskutowano o przeprowadzeniu drugiej tury. Przewodniczący komisji Dariusz Joński spytał też o pismo z Poczty Polskiej, w którym podliczała koszty związane z organizacją wyborów.

Projekt "na ścieżce krytycznej". Konfrontacja na komisji śledczej

Projekt "na ścieżce krytycznej". Konfrontacja na komisji śledczej

Źródło:
TVN24

Następne kilkanaście miesięcy będzie kluczowe dla bezpieczeństwa Polski ze względu na to, co może się wydarzyć w Ukrainie - powiedział wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz na konferencji z okazji 25. rocznicy przystąpienia Polski do NATO. W panelach dyskusyjnych wzięli też udział m.in. przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego NATO Michał Szczerba, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego generał Wiesław Kukuła, ambasador USA w Polsce Mark Brzezinski czy Kasia Kieli, President & Managing Director Warner Bros. Discovery w Polsce oraz CEO TVN.

Konferencja z okazji 25. rocznicy przystąpienia Polski do NATO. "Następne kilkanaście miesięcy będzie kluczowe dla bezpieczeństwa Polski"

Konferencja z okazji 25. rocznicy przystąpienia Polski do NATO. "Następne kilkanaście miesięcy będzie kluczowe dla bezpieczeństwa Polski"

Źródło:
PAP, TVN24

Rządząca w Nigrze junta wojskowa ogłosiła zakończenie obowiązywania porozumienia ze Stanami Zjednoczonymi, zezwalającego na działalność w kraju personelu wojskowego i cywilnego – poinformowała stacja CNN.

Partner USA odwraca się w stronę Rosji. "Kreml zdobył kolejny przyczółek"

Partner USA odwraca się w stronę Rosji. "Kreml zdobył kolejny przyczółek"

Źródło:
CNN, PAP, Reuters

Cztery popularne wzory układania parkietu to: jodełka, szachownica oraz… miotełka i pustaczek, wężyk i luksferek, drabinka i cegiełka czy grabki i motyczka? Na to pytanie za 10 tysięcy złotych odpowiadała pani Magda Jaroszuk z Wrocławia.

Pytanie w "Milionerach" o cztery popularne wzory układania parkietu

Pytanie w "Milionerach" o cztery popularne wzory układania parkietu

Źródło:
Milionerzy TVN

Podczas niedzielnych zawodów golfowych na Florydzie uderzona przez Austina Eckroata piłka zawisła nad krawędzią dołka. Gdy po długiej chwili nagle do niego wpadła, golfista nie miał jednak powodów do zadowolenia - nieoczekiwanie został za to ukarany.

Zawisła na krawędzi, po 40 sekundach nagle wpadła. Kara dla golfisty

Zawisła na krawędzi, po 40 sekundach nagle wpadła. Kara dla golfisty

Źródło:
CNN, tvn24.pl
Biskup na "zagrodzie". Niedomówienia wokół posiadłości Jego Ekscelencji

Biskup na "zagrodzie". Niedomówienia wokół posiadłości Jego Ekscelencji

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Sąd Diecezji Opolskiej poinformował, że ksiądz z Lubrzy został uznany przez watykańską Dykasterię Nauki Wiary za winnego wykorzystywania dzieci. Ukarano go karą wieczystą, duchowny nie będzie mógł publicznie sprawować liturgii i posługi, ale nie wykluczono go ze stanu duchownego. Sprawa to efekt naszego reportażu pod tytułem "To ja byłam winna". Można go zobaczyć w TVN24 GO oraz na antenie TVN24 dzisiaj o 20.30 w programie "Czarno na białym".

Ksiądz ukarany przez Watykan. Ofierze nikt nie wierzył, była dzieckiem

Ksiądz ukarany przez Watykan. Ofierze nikt nie wierzył, była dzieckiem

Źródło:
tvn24.pl

Hodowanie nawet jednej kury w przydomowym kurniku jest równoznaczne z prowadzeniem zakładu drobiu i wymaga rejestracji pod groźbą wysokiej kary finansowej - napisał w serwisie X znany przedsiębiorca. Sprawdziliśmy, czy ma rację.

200 tys. zł kary za brak rejestracji kury w przydomowej hodowli? To nieprawda

200 tys. zł kary za brak rejestracji kury w przydomowej hodowli? To nieprawda

Źródło:
Konkret24

"To prawdopodobnie najlepszy serial dekady. I jeden z najlepszych w historii" - stwierdzili organizatorzy plebiscytu Top Seriale, w którym uznano "Sukcesję" za najlepszy serial 2023 roku. Wyróżnione zostały także produkcja HBO "The Last of Us" oraz dostępny na Playerze polski serial "Skazana".

"Sukcesja" najlepszym serialem 2023 roku w plebiscycie Top Seriale

"Sukcesja" najlepszym serialem 2023 roku w plebiscycie Top Seriale

Źródło:
tvn24.pl, topseriale.wp.pl