Zmiana konstytucji coraz bliżej. Szykują prezydentowi przedłużenie rządów


Komisja parlamentu Turcji ds. konstytucji zatwierdziła przedłożony przez rządzącą Partię Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP) projekt zmian w ustawie zasadniczej, które rozszerzyłyby prerogatywy prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana - podały źródła.

Komisja zatwierdziła projekt podczas 17-godzinnego posiedzenia, które zakończyło się w piątek nad ranem. Dokument wpłynął do komisji 10 grudnia i został przez nią skrócony z 21 do 18 artykułów - przekazały cytowane przez agencję Reutera źródła w parlamencie.

Oczekuje się, że parlamentarna debata nad projektem zmian rozpocznie się w styczniu. Następnie do końca maja ma zostać rozpisane referendum.

Rozszerzenie uprawnień Erdogana

Pakiet reform konstytucyjnych ma rozszerzyć uprawnienia Erdogana i umożliwić mu sprawowanie władzy do 2029 roku. Władza wykonawcza przeszłaby z premiera na prezydenta, który pełni obecnie rolę honorową. Pakiet przewiduje też zmiany w sprawach bezpieczeństwa i sądownictwie oraz wprowadza zasadę kryminalnej odpowiedzialności prezydenta. Obecnie głowie państwa przysługuje pełny immunitet, nieobejmujący jedynie zdrady stanu.

Zmiany te wprowadziłyby w Turcji prezydencki system władzy, na którym od dawna zależy Erdoganowi i jego zwolennikom. Erdogan sprawuje urząd od 2014 roku. Wcześniej przez trzy kadencje był szefem rządu.

Wszelkie zmiany w treści konstytucji wymagają poparcia co najmniej 330 deputowanych w 550-mandatowym parlamencie, aby można było je poddać dalej pod głosowanie w referendum. AKP, która nie jest w stanie przegłosować sama tych zmian, prowadzi rozmowy z opozycyjną Nacjonalistyczną Partią Działania (MHP). AKP ma 316 posłów, MHP - 39.

Zamysł niepokoi przeciwników

W 2019 roku w Turcji mają się odbyć wybory prezydenckie i parlamentarne.

Zamysł wzmocnienia politycznej pozycji Erdogana niepokoi jego przeciwników, którzy oskarżają go o autorytaryzm, zwłaszcza od czasu czystek zaprowadzonych po udaremnionej 15 lipca próbie puczu. Tureckie władze twierdzą, że system prezydencki jest konieczny dla zapewnienia stabilności państwa wobec wyzwań takich jak niepewna sytuacja bezpieczeństwa, spowolnienie gospodarcze i trwająca ofensywa wojskowa w Syrii.

Autor: KB/mtom / Źródło: PAP