20. rocznica masakry w Srebrenicy

Na wschodzie Bośni i Hercegowiny rozpoczął się w środę trzydniowy marsz upamiętniający 25. rocznicę masakry w Srebrenicy. W tym roku z powodu pandemii COVID-19 zaledwie kilkudziesięciu ocalałych maszeruje wzdłuż drogi, którą uciekli przed oddziałami bośniackich Serbów w 1995 roku.

Tysiące bośniackich Muzułmanów zebrały się w środę w Srebrenicy, by w 23. rocznicę masakry dokonanej przez Serbów bośniackich uczestniczyć w pochówku 35 niedawno zidentyfikowanych ofiar.

Organizacja zrzeszająca matki ofiar masakry w Srebrenicy wyraziła protest w związku z planowaną wizytą na cmentarzu ofiar w Srebrenicy rosyjskiego ambasadora w Bośni i Hercegowinie. - Nikt, kto neguje ludobójstwo, nie wejdzie na teren cmentarza w Potoczari - powiedziała Munira Subaszić, prezes stowarzyszenia Matki Srebrenicy.

Dziesiątki tysięcy ludzi zebrały się we wtorek na cmentarzu w Potoczari na wschodzie Bośni i Hercegowiny, by w 22. rocznicę masakry w Srebrenicy dokonanej przez bośniackich Serbów uczestniczyć w pochówku 71 niedawno zidentyfikowanych ofiar. W uroczystościach wzięło udział czworo jazydów z Iraku, którzy apelowali, by okrucieństwa, jakich dopuścili się wobec tej mniejszości dżihadyści zostały uznane za ludobójstwo.

Sąd Apelacyjny w Hadze orzekł, że państwo holenderskie ponosi częściową odpowiedzialność za śmierć ponad 300 muzułmańskich mężczyzn podczas masakry w Srebrenicy w lipcu 1995 roku.

Były przywódca Serbów bośniackich Radovan Karadżić, skazany w tym roku przez trybunał haski na 40 lat więzienia za zbrodnie wojenne, nazwał ludobójstwo, którego dopuszczono się Srebrenicy, "idiotyzmem" i "dziełem obłąkanego umysłu".

Około stu holenderskich żołnierzy sił pokojowych ONZ chce wnieść skargę przeciwko rządowi Holandii, który wysłał ich w 1995 r. do obrony Srebrenicy, muzułmańskiej enklawy w Bośni i Hercegowinie, gdzie siły bośniackich Serbów zabiły 8 tys. muzułmanów. Zbrodnia ta jest uznawana za największy masowy mord w Europie od II wojny światowej.

Rosja skrytykowała czwartkowy wyrok specjalnego trybunału ONZ dla byłego przywódcy bośniackich Serbów Radovana Karadżicia. Władze w Moskwie uznały, że werdykt był "motywowany politycznie". Karadżić został skazany na 40 lat za zbrodnie z czasów wojny bośniackiej.

Odpowiedzialny za ludobójstwo w Srebrenicy w 1995 r. i osobiście odpowiedzialny za zbrodnie wojenne podczas oblężenia Sarajewa - to główne punkty wyroku, jaki usłyszał w czwartek w Hadze Radovan Karadżić. Sąd skazał go na 40 lat, choć prokuratura chciała dożywocia. Karadżić będzie się odwoływał od wyroku.

Generał sił Serbów bośniackich Zdravko Tolimir, skazany na dożywocie przez trybunał ONZ za zbrodnie w czasie wojny w Bośni i Hercegowinie (BiH) w latach 1992-1995, w tym za masakrę w Srebrenicy, zmarł w celi w Hadze - potwierdził haski trybunał.

"W Bośni ważą się losy międzynarodowego porządku i podstawowych zasad, na których ufundowano cywilizację. Nie jestem przekonany, że punkt zwrotny, na jaki liczyliśmy, nadejdzie, dlatego nie mogę dłużej uczestniczyć w pozornej tylko misji ochrony praw człowieka" – pisał 27 lipca 1995 r. w liście do Organizacji Narodów Zjednoczonych Tadeusz Mazowiecki. Po trzech latach pełnienia misji na Bałkanach, w czasie której – z jego rekomendacji – stworzono tzw. strefy bezpieczeństwa mające chronić cywilów, on sam składał broń. Strefy nigdy nie zadziałały tak, jak tego chciał. Bezpieczeństwo miało w nich oznaczać życie, nie śmierć.

Premier Serbii Aleksandar Vuczić powiedział w środę, że puścił w niepamięć incydent, do którego doszło 11 lipca w trakcie obchodów 20. rocznicy masakry w Srebrenicy. Został wówczas obrzucony kamieniami przez wściekły tłum. W tym tygogniu w Belgardzie odwiedzili go członkowie Prezydium Bośni i Hercegowiny, by załagodzić sprawę.

Serbski premier Aleksandar Vuczić z rozbitymi okularami opuścił w sobotę miejsce obchodów 20. rocznicy masakry w Srebrenicy, goniony przez wściekły tłum ciskający kamieniami. Serbskie MSW określiło wydarzenie jako "próbę zabójstwa". Vuczić był pierwszym przywódcą Serbii, który wziął udział w upamiętnieniu masakry na bośniackich muzułmanach dokonanej przez Serbów, czemu od początku było przeciwnych wielu Bośniaków.