Premiera "Smoleńska". Na sali Duda, Szydło i Kaczyński

Na poniedziałkową premierę filmu przybyli także m.in. członkowie rodzin niektórych ofiar katastrofy smoleńskiej, twórcy filmu oraz ministrowie, w tym wicepremier, minister kultury Piotr Gliński, wicepremier i minister rozwoju Mateusz Morawiecki, szef MON Antoni Macierewicz, a także marszałek Senatu Stanisław Karczewski.

Film powstał na podstawie scenariusza autorstwa Antoniego Krauze, Tomasza Łysiaka, Macieja Pawlickiego i Marcina Wolskiego.

Rolę prezydenta Lecha Kaczyńskiego gra Lech Łotocki, a Marii Kaczyńskiej - Ewa Dałkowska. Odtwórczynią roli Ewy Błasik, żony dowódcy Sił Powietrznych RP gen. Andrzeja Błasika, jest Aldona Struzik. W obsadzie są też m.in. Jerzy Zelnik, Katarzyna Łaniewska, Marek Bukowski, Maria Gładkowska, Dominika Figurska, Anna Samusionek, Redbad Klynstra i Andrzej Mastalerz. Za zdjęcia, kręcone w Polsce i w USA, odpowiadał Michał Pakulski. Muzykę skomponował Michał Lorenc.

Tuż przed premierą reżyser Antoni Krauze powiedział, że nakręcił film, bo "nie mógł dłużej zgodzić się na te kłamstwa, które słyszeliśmy wokół tej sprawy". - Ten film jest protestem przeciwko manipulacjom prawdą - stwierdził.

- Ja nie wiem oczywiście, jak wielu Polaków, jakie były prawdziwe przyczyny katastrofy, ale kłamstwa były od początku: pierwszego dnia samolot miał czterokrotnie podchodzić do lądowania, drugiego dnia – już dwa. Potem dowiedzieliśmy się, że w ogóle nie chciał lądować! (...) Cała utrzymywana przez blisko rok historia o tym, że zginęli, bo lądowali we mgle jest nieprawdą; niewyjaśniona jest sprawa, dlaczego samolot, który powinien wzbić się w powietrze i odlecieć na inne lotnisko, rozbił się na tysiące części - ocenił Krauze.

Reżyser stwierdził, że realizował film na podstawie pracy "prawdziwych ekspertów - zarówno komisji parlamentarnej pod kierownictwem Antoniego Macierewicza, jak i konferencji smoleńskiej".

- Korzystając z ich wiedzy, przedstawiłem to, co wydaje się dziś niepodważalne - przekonywał. Dodał też, że scenariusz "Smoleńska" ulegał zmianom zgodnie z tym, jak stopniowo gromadziła się wiedza o przyczynach katastrofy. - To film fabularny, z tym, że wszystko, co dotyczy katastrofy, było oparte na faktach (...). Mam wrażenie, że tak musiało być. W innych warunkach politycznych nie doszłoby do premiery tego filmu. Ci, którzy do tej pory rządzili, stale mówią o tolerancji dla innych – ja nie czułem tej tolerancji, wręcz odwrotnie - dodał.

Grający prezydenta Lecha Kaczyńskiego Lech Łotocki zaznaczył, że nie widział jeszcze filmu. - Staram się opanować emocje. Jestem ogromnie ciekaw, a jednocześnie mam świadomość tego, że wszyscy znamy zakończenie tego filmu, i że jest ono smutne - powiedział aktor.

Ewa Dałkowska, która zagrała w filmie Marię Kaczyńską, powiedziała, że nie jest pewna - jak mówiła przed premierą - czy film przekona do czegoś Polaków i czy w ogóle ma ich do czegoś przekonać.

- Reżyser ma pewnie taką nadzieję. (...) Ale czy Polacy uwierzą, że to jest prawda, czy będą szukali swojej - tego nie wiadomo - stwierdziła. - Film jest jedynie próbą odpowiedzenia na pewne pytania - oceniła. - Nie wiem, czy uda się, że ludzie (...) zobaczą w nas parę prezydencką. Zrobiliśmy wszystko, co można - powiedziała. - Najbardziej chciałam pokazać inteligencję i poczucie humoru Marii Kaczyńskiej. Jej poczucie smaku i silną odporność na wszystko, próbę zapanowania nad tym, nie poddania się - dodała. - Czułam powinność wobec tych, którzy zginęli i ich rodzin. Nie rozumiem, czemu niektórzy nazywają ten film kontrowersyjnym. To normalna rola - podkreśliła Dałkowska.

Maciej Półtorak, w filmie grający operatora Mateusza, przyznał, że praca w filmie Krauzego była dla niego wyzwaniem przede wszystkim natury aktorskiej. Dodał też, że na planie filmowym zespół nie odbywał rozmów na temat katastrofy. - Takie rzeczy, jak omawianie samych faktów czy przypuszczeń, dotyczących tragedii odbywały się poza planem - zaznaczył. Beata Fido, która wcieliła się w rolę dziennikarki Niny, powiedziała mediom, że - jej zdaniem - film "Smoleńsk" warto zobaczyć z wielu powodów. Jednak, zauważyła, nie jest to pierwszy obraz, który powstał na ten temat. - Film "Smoleńsk" jest przeprowadzeniem myśli o samodzielnym podejmowaniu decyzji i odpowiedzią na kreowanie rzeczywistości poprzez świat medialny, sztuczny. Nie jest filmem dokumentalnym, choć kwestie czy sytuacje, które posłużyły do stworzenia go, miały miejsce naprawdę" - dodała. Podkreśliła, że największym wyzwaniem było dla niej wiarygodne odtworzenie roli dziennikarki. Pytana o to, czy inspirowała się np. rolą Krystyny Jandy w "Człowieku z marmuru" zaprzeczyła. - Nie wzorowałam się na żadnej postaci, ani fikcyjnej, ani rzeczywistej" - zaznaczyła. "Nie boję się kontrowersji w związku z udziałem w tym filmie. Myślę, że nie ma człowieka, który spełniłby oczekiwania wszystkich. (...) Nie miałam żadnych obaw w związku z udziałem w tym filmie, przyjęłam swoją rolę z zadowoleniem, a nawet, powiem więcej, z dumą - dodała.

Joanna Lichocka, posłanka i członkini Rady Mediów Narodowych dodała, że obraz „jest ciekawą próbą zmierzenia się z tym tematem". - To bardzo ważne, by Polacy mogli oglądać także takie filmy fabularne. To wstrząsający temat, są sceny chwytające za serce - oceniła.

O swoich wrażeniach z pokazu "Smoleńska" mówiła także minister edukacji narodowej Anna Zalewska. - Dzięki filmowi katastrofa smoleńska stała się tematem społecznym. Metamorfoza dziennikarki była szczególnie ważnym elementem – na postaci Niny pokazano, jak tamto wydarzenie zmieniło nawet tych, którzy uczestniczyli w manipulacjach - powiedziała. Jej zdaniem to film, który powinni zobaczyć polscy uczniowie.

- Bardzo często słyszę pytania, czy o katastrofie smoleńskiej powinno się mówić na lekcjach historii. To wszystko się wydarzyło, w związku z czym trzeba o tym mówić. Mam nadzieję, że w przyszłości poznamy całą prawdę na temat tamtych wydarzeń - dodała. Zdaniem szefowej resortu edukacji "Smoleńsk" – film fabularny – może być traktowany również jako obraz edukacyjny, biograficzny, dokumentalny.

Honorowy patronat nad premierą filmu objął prezydent Andrzej Duda. Na ekrany kin w całej Polsce "Smoleńsk" trafi 9 września.

Autor: kg/tr / Źródło: PAP